Kwartalnik Homo Dei nr 2/2024 (351)

Słowo wstępn
Spis treści

Artykuły i wywiady
Ks. Andrzej Draguła
Nieobecna? O matce syna marnotrawnego
W znanej przypowieści o „synu marnotrawnym” i jego miłosiernym ojcu nie występuje matka. Dlaczego? I co by dodała jej obecność? Wprawdzie tego typu rozważania to pewnego rodzaju „fi kcja teologiczna”, ale czasem takie fikcje bywają owocne, co udowadnia Autor artykułu.

Ks. Krzysztof Nykiel
Sakrament spowiedzi: od obowiązku do łaski. Podążanie drogą serca
Dla wielu, niestety, katolików spowiedź to obrzęd czysto formalny, spełnienie przykazania kościelnego i nic więcej. Tak przeżywana spowiedź nic nie daje na płaszczyźnie duchowej, nie pogłębia wiary. Co można zrobić, aby rozumieć i przeżywać spowiedź właściwie, twórczo? Na to pytanie odpowiada Autor artykułu.

Ks. Grzegorz Chojnacki
Czy błogosławieństwo dla wszystkich?
Reperkusje dokumentu o błogosławieństwach drogi synodalnej w Niemczech i deklaracji doktrynalnej Fiducia supplicans Dykasterii Nauki Wiary Nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło: decyzje tzw. drogi synodalnej w Niemczech i postulaty deklaracji Fiducia supplicans zmuszają teologów do ponownego przemyślenia kwestii błogosławieństw i doprecyzowania niektórych pojęć. W świetle najnowszej refleksji widać lepiej, co w decyzjach podjętych przez drogę synodalną i w postulatach Fiducia supplicans jest słuszne, a co nie do przyjęcia.

Paweł Milcarek
Nonkoformizm wierności
Wstęp do drogi duchowej Josepha Ratzingera / Benedykta XVI Tytuł artykułu wydaje się oksymoronem, ale w przypadku Josepha Ratzingera  (Benedykta XVI) jest on jak najbardziej uzasadniony, co stara się wykazać Autor artykułu, szkicując pewnego rodzaju tło duchowe (czy „idee fundamentalne”) życia tego wielkiego – chyba największego w naszej epoce – teologa.

Jan Strumiłowski OCist
Fiducia supliccans – qui male distinguit, male docet
Dawno już żaden dokument kościelny nie wywołał tylu emocji i kontrowersji co deklaracja Fiducia supplicans. Autor artykułu poddaje analizie ściśle teologicznej jego podstawowe pojęcia, zastanawiając się, czy są one wystarczająco precyzyjne, a zatem czy mogą być podstawą jednoznacznej, nie budzącej wątpliwości praktyki duszpasterskiej.

Włodzimierz Franciszek Dłubacz
Kwestia poznanie istnienia Boga a współczesna nauka
Nie da się zaprzeczyć, że nauka (czy może raczej „duchowość naukowa”) stała się bożkiem współczesnego człowieka – bożkiem, który żąda od prawdziwego
Boga, aby mu się podporządkował. Jednak to żądanie jest nieuprawnione, bowiem kwestia istnienia Boga rozgrywa się na innej płaszczyźnie niż prawa nauki. Różnicę tych płaszczyzn ukazuje właśnie niniejszy artykuł.

Aleksander Bańka
Co się wydarzyło w Watykanie?
Posynodalna refleksja na kanwie rzymskiego etapu „synodu o synodalności” Ten artykuł to tekst „z pierwszej ręki”: uczestnik „synodu o synodalności” dzieli się refl eksjami z jego pierwszej sesji podsumowującej w Watykanie. Obalając pewne nieprawdziwe zarzuty i bezzasadne uprzedzenia a priori, przedstawia rzeczywisty przebieg obrad synodalnych i ich charakter, który może być zaskakujący dla katolika europejskiego.

Ks. Błażej Węgrzyn
Gdy kruszą się fundamenty… (Ps 11,3). Spór o Veritatis splendor
W ostatnich latach mnożą się głosy wzywające do rewizji idei teologicznych zawartych w encyklice Veritatis splendor jako (podobno) najbardziej kontrowersyjnym dokumencie Jana Pawła II. Wywołują one niepokój wśród tych, którzy uznają tę encyklikę za fundamentalny tekst papieża Polaka, dlatego atak na nią uważają za niebezpieczeństwo daleko idących zmian w doktrynie Kościoła. Autor artykułu przedstawia istotę sporu wokół tego dokumentu.

Dlaczego założyłem Wojowników Maryi
Rozmowa z Dominikiem Chmielewskim SDB, założycielem ruchu Wojownicy Maryi
W wywiadzie założyciel ruchu dla mężczyzn Wojownicy Maryi opowiada o tej inicjatywie – jej genezie, istocie, obecnym stanie, nie pomijając także pewnych trudnych doświadczeń, które stały się jego udziałem.

VOX EPISCOPORUM
„Uśpiony olbrzym” musi się na dobre obudzić, czyli odpowiedzialność świeckich i ruchów religijnych w Kościele
Rozmowa z ks. bpem Adrianem Putem, biskupem pomocniczym diecezji zielonogórsko-gorzowskiej
Wprawdzie zwrot użyty w tytule nie jest najświeższej daty, ale czy nie jest on nadal w jakimś stopniu aktualny w polskim Kościele? Czy można powiedzieć, że świeccy zajmują w nim miejsce aktywnego i świadomego podmiotu? Czego możemy i powinniśmy od nich oczekiwać? Jakie powinny być ich relacje z duchowieństwem? Te i inne pokrewne pytania są przedmiotem refleksji w niniejszym wywiadzie.

Zagadnienia duszpasterskie
W nurcie nauczania współczesnego Kościoła
Mariusz Placek OCD
Krótka prezentacja wybranych dokumentów Magisterium i wypowiedzi papieża od 5 października do 31 grudnia 2023 roku

W trosce o kapłańską dojrzałość
Ks. Edward Walewander
Jego Ekscelencja biskup doktor Ryszard Karpiński (1935–2024), duszpasterz Polonii, przewodnik i przyjaciel – in memoriam

Inicjatywy duszpasterskie
Fundacja Jeden z Nas, czyli wszystkie argumenty za życiem są po naszej stronie
Rozmowa z p. Jakubem Bałtroszewiczem

W szkole spowiedników
Lino Ciccone
• Spowiedź w obliczu śmierci
• Próba uzasadnienia eutanazji

Oczami świeckich
Ambona polityczna
Bogumił Łoziński, Lewica w natarciu
Areopag
Tomasz Rowiński, Partia Kaczyńskiego nie wie, czym jest

Pomoce homiletyczne
Myśli do homilii na niedziele i święta (lipiec – wrzesień 2024 roku)
Ks. Wojciech Jaźniewicz, Adam Matoryn OCarm, ks. Jerzy Swędrowski, ks. Wojciech Zyzak

Recenzje i informacje
• Janusz Mariański, Osoba ludzka w społeczeństwie: z nauczania społeczno-moralnego Jana Pawła II, Akademia Nauk Społecznych i Medycznych w Lublinie. Akademia Nauk Stosowanych, Lublin 2023, ss. 450 (rec. Marek Marczewski)
• Homo viator. Człowiek – duszpasterstwo – Kościół. Od pielgrzymki do ekologii, red. Jerzy Brusiło, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Kraków 2022, ss. 600 (rec. Bogdan Giemza SDS)
• Eugeniusz Sakowicz, Rozmowy minione… o Kościele, religii, nauce, Scriptum, Kraków 2023, ss. 338 (rec. Paweł Szuppe)
• Bp Andrzej F. Dziuba, Prymas – kanclerz – patron. Kardynał Stefan Wyszyński, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2021, ss. 458 (rec. Bogdan Giemza SDS)
• Katechizm według bł. Edmunda Bojanowskiego, red. ks. Andrzej Kiciński i in., Zgromadzenie Sióstr Służebniczek BDNP, Lublin 2023, ss. 232 (rec. Marek Marczewski)

Informacja o wybranych publikacjach książkowych
oprac. Janusz Serafi n CSsR

Editorial and Table of contents